Prawo cywilne
Zmiany w KPC – posiedzenia zdalne, doręczenie pism za pośrednictwem portalu informacyjnego
Wejście w życie: 14 marca 2024 r.
W związku z wprowadzoną nowelizacją usystematyzowano przepisy Kodeksu postępowania cywilnego (dalej: „KPC”), dotyczące przeprowadzania rozpraw zdalnych.
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 151 § 2 KPC: przewodniczący może zarządzić przeprowadzenie posiedzenia jawnego przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających jego przeprowadzenie na odległość (posiedzenie zdalne), jeżeli nie stoi temu na przeszkodzie wzgląd na charakter czynności, które mają być dokonane na posiedzeniu, a przeprowadzenie posiedzenia zdalnego zagwarantuje pełną ochronę praw procesowych stron i prawidłowy tok postępowania. W takim przypadku na sali sądowej przebywają sąd i protokolant, a pozostałe osoby uczestniczące w posiedzeniu nie muszą przebywać w budynku sądu prowadzącego postępowanie. Zapis obrazu i dźwięku z czynności procesowych odbywających się na sali sądowej przekazuje się do miejsca przebywania tych uczestników posiedzenia, którzy zgłosili zamiar zdalnego udziału w posiedzeniu sądu, oraz z miejsca przebywania tych uczestników posiedzenia do budynku sądu prowadzącego postępowanie.
Dodatkowo dodano art. 151 § 3 – § 9 KPC, zgodnie z którymi:
- Przeprowadzenie posiedzenia zdalnego może nastąpić z urzędu lub na wniosek (gdy wskazany zostanie adres poczty elektronicznej) – termin na złożenie wniosku wynosić będzie 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia lub wezwania na posiedzenie.
- Zarządzając przeprowadzenie posiedzenia zdalnego, możliwe będzie zastrzeżenie, że określona osoba weźmie udział w posiedzeniu zdalnym poza budynkiem sądu prowadzącego postępowanie, jeżeli będzie przebywać w budynku innego sądu.
- Przy wezwaniu na posiedzenie zdalne uczestnicy będą mogli stawić się na sali sądowej lub zgłosić zamiar zdalnego udziału w posiedzeniu, najpóźniej 3 dni przed wyznaczonym terminem posiedzenia (zgłoszenia można dokonać za pomocą środków porozumiewania się na odległość, o ile dają one pewność co do osoby składającej oświadczenie) – przy niezgłoszeniu wniosku lub przy wniosku nieskutecznym, konieczny będzie udział w posiedzeniu w budynku sądu.
- Biorąc udział w posiedzeniu zdalnym poza budynkiem sądu niezbędne będzie poinformowanie sądu o miejscu pobytu oraz dołożenie starań, by warunki miejsca pobytu licowały z powagą sądu i nie stanowiły przeszkody do dokonania czynności procesowych z jej udziałem; jeśli okoliczności ww. wzbudzą wątpliwości sądu, co do prawidłowego przebiegu postępowania, możliwe będzie wezwanie do osobistego stawiennictwa na sali sądowej.
W zakresie postępowania dowodowego w procesie cywilnym, w ramach posiedzeń zdalnych:
- Sąd orzekający będzie mógł postanowić o przeprowadzeniu dowodu na odległość.
- We wniosku o przeprowadzenie dowodu, strona występująca z wnioskiem będzie mogła wskazać, czy domaga się przeprowadzenia dowodu w ramach posiedzenia zdalnego.
W związku z uchyleniem przepisów covidowych, dotyczących doręczeń za pośrednictwem portalu informacyjnego, do KPC dodany zostaje ar. 1311a KPC, zgodnie z którym, w razie niemożności doręczenia za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, sąd doręcza adwokatowi, radcy prawnemu, rzecznikowi patentowemu, prokuratorowi, organowi emerytalnemu określonemu przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej pisma sądowe, wyłącznie poprzez umieszczenie ich treści w portalu informacyjnym, w sposób umożliwiający uzyskanie przez odbiorcę dokumentu potwierdzającego doręczenie.
Przepis nie będzie dotyczyć pism, które podlegają doręczeniu wraz z odpisami pism procesowych stron lub innymi dokumentami niepochodzącymi od sądu, chyba że sąd dysponuje ich kopią utrwaloną w postaci elektronicznej.