Spór o interpretację przepisów dotyczących ulgi na robotyzację

Trwa spór organów podatkowych i sądów administracyjnych o sposób ustalenia kwoty podlegającej odliczeniu w ramach ulgi na robotyzację – kto ma rację: organ podatkowy czy sąd? 

Ulga na robotyzację umożliwia odliczenie od podstawy opodatkowania dodatkowych 50% kosztów poniesionych na inwestycje w robotyzację w latach 2022-2026. 

To oznacza, że przedsiębiorcy mogą jednocześnie zaliczyć wydatki na robotyzację do kosztów uzyskania przychodu (standardowo) oraz skorzystać z dodatkowej ulgi w wysokości 50% tych kosztów. 

Na gruncie przepisów ustawy o CIT oraz ustawy o PIT, odnoszących się do zastosowania ulgi na robotyzację, nadal sporna jest kwestia ustalenia sposobu zaliczenia ww. wydatków do kosztów podlegających odliczeniu. Wciąż nie jest jasne, czy „koszty nabycia” (np. zakup robota) należy interpretować zgodnie z literalnym brzmieniem definicji na gruncie ustawy o podatku dochodowym, czy też należy stosować przepisy odnoszące się do ulgi, obejmujące zasady ogólne dotyczące środków trwałych. 

Jest to istotna różnica, gdyż wydatki na nabycie środków trwałych nie stanowią kosztów uzyskania przychodów jednorazowo. Dzieje się tak, ponieważ zwiększają koszty podatkowe poprzez odpisy amortyzacyjne dokonywane od wartości początkowej środków trwałych. 

Przepisy podatkowe dotyczące ulgi na robotyzację nie wskazują jednoznacznie, jak podatnicy korzystający z ulgi na robotyzację powinni dokonywać odliczenia kosztów uzyskania przychodów poniesionych na robotyzację od podstawy opodatkowania. Powołując się na wykładnię językową przepisów, należy stwierdzić, że ustawodawca, przykładowo na gruncie ustawy o CIT w art. 38eb ust. 2 pkt 1, wskazał na „koszty nabycia”, tym samym potwierdzając, że podatnicy korzystający z ulgi na robotyzację powinni uwzględniać poniesione koszty nabycia (obejmujące wszystkie wydatki niezbędne do uruchomienia nabytego robota przemysłowego), a prawo do obniżenia podstawy opodatkowania może być rozumiane jako prawo do jednorazowego obniżenia podstawy opodatkowania o 50% wydatków poniesionych na robotyzację. 

 

Interpretacja przepisów przez sądy administracyjne 

W odniesieniu do wątpliwości na gruncie rozliczenia ulgi, należy zwrócić uwagę na stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21.12.2023 r., III SA/Wa 1993/23. 

WSA uznał, że możliwe jest jednorazowe zaliczenie w ramach ulgi na robotyzację kosztów zakupu robota przemysłowego w dacie jego nabycia. Jak wskazał Sąd: „Wprowadzone do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przepisy regulujące sposób odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów nabycia robotów przemysłowych oraz związanych z nimi maszyn i systemów nie są precyzyjne. Brak jest bowiem szczegółowego opisu, w jaki sposób podatnik powinien potrącić 50% kosztów uzyskania przychodów poniesionych w roku podatkowym na robotyzację. (…). Bez znaczenia pozostaje fakt, że maszyny oraz urządzenia peryferyjne będą stanowiły środki trwałe, ponieważ w ramach przedmiotowej ulgi odliczeniu podlegają koszty nabycia maszyn i urządzeń peryferyjnych, a nie dokonane od nich odpisy amortyzacyjne.” 

Mając na względzie ww. stanowisko WSA, można stwierdzić, że nie jest regułą odliczanie wydatków na nabycie środków trwałych wyłącznie poprzez odpisy amortyzacyjne. Odpisy amortyzacyjne nie warunkują nabycia danego składnika majątkowego, lecz stanowią wyraz rozłożenia w czasie wydatków poniesionych na nabycie konkretnego składnika majątkowego. W przypadku środków trwałych wydatek poniesiony na nabycie dokonywany jest wcześniej, a sam fakt rozliczenia wskazanego wydatku w kosztach uzyskania przychodów ma miejsce po jego nabyciu w drodze odpisów amortyzacyjnych. 

 

Rozbieżności w interpretacjach organów podatkowych 

Co ciekawe, organy podatkowe wydają interpretacje indywidualne w odmiennym tonie, zrównując „koszt robotyzacji” dla celów ulgi na robotyzację z kosztem podatkowym, czyli w tym przypadku z odpisem amortyzacyjnym. Przykładami mogą być: 

  • interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 31 sierpnia 2022 r. o nr 0111-KDIB1-1.4010.212.2022.4.BK, 
  • interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 marca 2023 r., o nr 0111-KDIB1-3.4010.49.2023.1.JKU. 

Wyjątek stanowi tu interpretacja indywidualna z 25 sierpnia 2022 r. o nr 111-KDIB2-1.4010.305.2022.2.AR, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przyznał rację podatnikowi, wskazując, że odliczeniu w ramach ulgi podlegać będzie jednorazowo 50% wydatku poniesionego na nabycie środków trwałych objętych ulgą. Co ciekawe, interpretacja zniknęła z oficjalnej strony EUREKA. 

Stanowisko organów podatkowych oraz orzecznictwo sądów administracyjnych w opisywanym zakresie nie są aktualnie spójne. 

 

Co w takiej sytuacji ma zrobić podatnik? 

Jak zawsze w przypadku niepewności co do prawidłowej wykładni prawa podatkowego, warto rozważyć wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Biorąc pod uwagę to, że kwoty zaliczane do kosztów podatkowych w ramach ulgi na robotyzację mogą być istotne, warto to rozważyć. Nawet w przypadku otrzymania niekorzystnej interpretacji, pozostaje jeszcze nadzieja w sądach administracyjnych, co daje sporą szansę na zakończenie sukcesem sporu z fiskusem, czego efektem będzie jednorazowe rozliczenie ulgi na robotyzację.