Kasowa metoda PIT – nowe zasady rozliczania podatku w 2025 roku

Kasowa metoda rozliczania PIT, która zaczęła obowiązywać 1 stycznia 2025 roku, wprowadza nowe możliwości dla przedsiębiorców, umożliwiając rozliczanie podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie faktycznych przepływów pieniężnych. W przeciwieństwie do tradycyjnego systemu, gdzie podatek naliczany jest od przychodów należnych, metoda kasowa pozwala rozpoznawać przychody i koszty dopiero w momencie ich faktycznego uregulowania. Dzięki temu przedsiębiorcy mogą lepiej dostosować swoje zobowiązania podatkowe do rzeczywistych przepływów pieniężnych, co jest szczególnie ważne w przypadku opóźnień w płatnościach od kontrahentów.

Jak działa Kasowa metoda rozliczania PIT?

Podstawą metody kasowej rozliczania PIT jest opodatkowanie tylko tych przychodów, które zostały faktycznie otrzymane, oraz uznawanie kosztów dopiero po ich faktycznym opłaceniu. To rozwiązanie pozwala unikać sytuacji, w których przedsiębiorca musiałby płacić podatek od należności, których jeszcze nie otrzymał. Jednocześnie metoda ta wymaga prowadzenia dokładnej ewidencji przepływów finansowych, aby możliwe było ustalenie momentu faktycznego wpływu środków lub poniesienia wydatków.

Warto jednak pamiętać, że Kasowa metoda rozliczania PIT zakłada obowiązek zapłaty podatku od przychodów niezależnie od faktycznego otrzymania należności w określonych sytuacjach. Jeśli od daty wystawienia faktury upłyną dwa lata lub przedsiębiorca zdecyduje się zakończyć działalność gospodarczą, podatek dochodowy musi zostać uregulowany, nawet jeśli kontrahent wciąż nie dokonał płatności.

Warunki korzystania i rezygnacji z kasowej metody PIT

Aby skorzystać z kasowej metody PIT, przedsiębiorca musi spełniać kilka podstawowych kryteriów:

• przychody w poprzednim roku podatkowym nie mogą przekroczyć 1 mln złotych;
• metoda ta jest dostępna wyłącznie dla osób fizycznych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą;
• podmioty takie jak spółki cywilne, jawne czy partnerskie są wykluczone z możliwości jej stosowania.

Dodatkowo konieczne jest prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów oraz dodatkowej ewidencji, która umożliwia ustalenie momentu faktycznego przepływu pieniędzy.

Zgłoszenie wyboru tej metody wymaga złożenia pisemnego oświadczenia do naczelnika urzędu skarbowego do 20 lutego roku podatkowego, w którym przedsiębiorca chce z niej korzystać. W przypadku nowo założonych działalności czas na zgłoszenie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu rozpoczęcia działalności gospodarczej.

Ograniczenia i wyłączenia

Kasowa metoda rozliczania PIT ma istotne ograniczenia, które dotyczą zarówno rodzaju transakcji, jak i specyfiki kontrahentów. Nie można jej stosować w przypadku transakcji z konsumentami, podmiotami powiązanymi oraz podmiotami zlokalizowanymi w rajach podatkowych, zgodnie z przepisami o przeciwdziałaniu unikania opodatkowania. Ponadto Kasowa metoda rozliczania PIT nie obejmuje:

• przychodów z odpłatnego zbycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych;
• przychodów z działalności wykonywanej osobiście (np. umowy zlecenia, o dzieło);
• przychodów z najmu i dzierżawy niezwiązanych z działalnością gospodarczą.

Przekroczenie limitu przychodów 1 mln zł w trakcie roku podatkowego skutkuje koniecznością przejścia na tradycyjną metodę rozliczeń od miesiąca następującego po miesiącu przekroczenia tego limitu.

Korzyści i wady kasowej metody PIT

Kasowa metoda rozliczania PIT jest szczególnie atrakcyjna dla małych przedsiębiorców, którzy chcą lepiej kontrolować swoją płynność finansową. Opodatkowanie wyłącznie rzeczywiście otrzymanych przychodów oraz możliwość odliczania kosztów po ich faktycznym uregulowaniu daje większą elastyczność finansową. Jednak prowadzenie dodatkowej ewidencji oraz wyłączenie niektórych typów przychodów sprawiają, że metoda ta nie zawsze będzie optymalna dla każdego przedsiębiorcy. Decyzja o jej wyborze powinna być dokładnie przemyślana i dostosowana do specyfiki prowadzonej działalności.