E-licytacja nieruchomości

19 września, weszły w życie przepisy regulujące prowadzenie e-licytacji nieruchomości przez komorników sądowych. To nowa formuła dotychczasowych licytacji komorniczych nieruchomości, które co do zasady odbywały się tylko w budynkach sądów powszechnych.

Pomimo wejścia w życie nowych przepisów, w dalszym ciągu dopuszczalne będzie organizowanie licytacji komorniczych w standardowej formie, a więc stacjonarnie w budynkach sądów powszechnych. To do wierzyciela należał będzie wybór formy licytacji – czy będzie ona licytacją elektroniczną, czy zwykłą. Wprowadzona zmiana ma pozytywnie wpłynąć na ekonomikę procesową, przyspieszając postępowania sądowe oraz zmniejszając związane z nimi koszty, jak również prowadzić do poprawy transparentności prowadzonych przetargów i wyeliminowanie praktyk takich jak zmowy licytantów bądź usiłowanie wykluczenia innych osób z udziału w przetargu.

Zgodnie z nowymi przepisami dotyczącymi sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji komorniczej, sprzedaż nieruchomości w drodze licytacji elektronicznej przeprowadza się na wniosek wierzyciela. Wniosek o dokonanie sprzedaży w drodze licytacji elektronicznej może zostać złożony także w razie złożenia wniosku o wyznaczenie ponownej lub drugiej licytacji. Jeżeli nieruchomość została zajęta na zaspokojenie kilku wierzytelności dochodzonych przez różnych wierzycieli, sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji elektronicznej dokonuje się, jeżeli zażądał tego którykolwiek z wierzycieli.

Czynności komornika

Komornik będzie odpowiedzialny za szereg czynności mających na celu organizację licytacji nieruchomości. W terminie tygodnia od dnia otrzymania od wierzyciela wniosku o przeprowadzenie sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji elektronicznej, komornik zawiadomić będzie musiał o tym fakcie dłużnika. W zawiadomieniu wskazuje się nieruchomość lub część nieruchomości, których wniosek dotyczy oraz poucza dłużnika o tym, że jeżeli ma być sprzedanych kilka nieruchomości lub kilka części jednej nieruchomości, dłużnik ma prawo wskazać kolejność, w jakiej ma być przeprowadzony przetarg poszczególnych nieruchomości lub części. Uprawnienie to dłużnik może zrealizować w terminie tygodnia od dnia doręczenia mu zawiadomienia. Po upływie wskazanego terminu kolejność przeprowadzenia przetargu poszczególnych nieruchomości lub ich części określa komornik.

Przetargi dotyczące różnych nieruchomości lub ich części, zajętych w tym samym postępowaniu należy zaplanować tak, aby nie toczyły się równocześnie. Licytacja nie może rozpocząć się wcześniej niż dwa tygodnie od dnia upływu terminu, w którym dłużnik może wskazać kolejność, w jakiej ma być przeprowadzony przetarg poszczególnych nieruchomości lub części.

Indywidualne konto w systemie teleinformatycznym

Sprzedaż nieruchomości w drodze licytacji elektronicznej przeprowadzana będzie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Warunkiem udziału w przetargu jest utworzenie indywidualnego konta w systemie teleinformatycznym. Każda osoba chcąca przystąpić do licytacji, będzie zobowiązana założyć wspomniane indywidualne konto.

Obwieszczenie o sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji elektronicznej zamieszcza się na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej co najmniej 2 tygodnie przed terminem licytacji. W systemie teleinformatycznym wraz z obwieszczeniem o licytacji nieruchomości udostępnia się protokół opisu i oszacowania nieruchomości. Będzie to ważna informacja dla potencjalnych zainteresowanych, ponieważ w protokole z opisu i oszacowania znajdą się istotne informacje dotyczące oferowanej do sprzedaży nieruchomości.

Zapłata wadium

Zarówno w przypadku licytacji nieruchomości prowadzonych w zwykłym trybie, tak też w przypadku e- licytacji warunkiem udziału w przetargu jest złożenie rękojmi (wpłata wadium). Rękojmię należy złożyć na rachunek bankowy najpóźniej na 2 dni robocze przed rozpoczęciem przetargu. Za datę złożenia rękojmi przyjmuje się dzień uznania rachunku bankowego komornika. Wraz z rękojmią licytant zobowiązany jest do podania w systemie teleinformatycznym danych niezbędnych do wydania postanowienia o przybiciu: numeru PESEL, numeru dokumentu stwierdzającego tożsamość i oświadczenia, czy pozostaje w związku małżeńskim, a jeżeli tak, czy nieruchomość zamierza nabyć do majątku wspólnego czy osobistego, oraz do wskazania, czy licytuje we własnym imieniu czy jako pełnomocnik innej osoby, a także innych danych, jeżeli potrzeba ich podania wynika z przepisów odrębnych ustaw.

W razie potrzeby komornik niezwłocznie wzywa licytanta, pod rygorem niedopuszczenia do udziału w przetargu, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego do uzupełnienia danych, a jeżeli udział w przetargu wymaga zezwolenia organu władzy publicznej lub wykazania umocowania do występowania w imieniu innej osoby – do przedłożenia utrwalonych w postaci elektronicznej kopii wymaganych dokumentów w terminie 3 dni, nie później niż dzień przed terminem licytacji.

Komornik potwierdza fakt złożenia rękojmi i podania danych, niezwłocznie po ich otrzymaniu, poprzez dopuszczenie licytanta do udziału w przetargu. O odmowie dopuszczenia do przetargu zawiadamia się zainteresowanego za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Przebieg licytacji

Przetarg rozpoczyna się i kończy z chwilą wskazaną w obwieszczeniu o licytacji nieruchomości. Komornik wyznacza licytację elektroniczną w taki sposób, aby zarówno termin rozpoczęcia, jak i zakończenia przetargu przypadał pomiędzy godziną 9.00 a 14.00 w dni robocze. Czas trwania przetargu wynosi 7 dni.

To istotna zmiana, ponieważ licytacje odbywające się w budynkach sądów powszechnych kończą się  z reguły po kilkunastu minutach, gdy żaden z obecnych na sali licytujących nie zaoferuje ceny wyższej, niż najwyższa zaoferowana przez innego licytującego. Przybicia udziela sąd sprawujący nadzór nad licytacją jeszcze tego samego dnia.

W toku e- licytacji licytanci ofiarują cenę nabycia za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Przetarg wygrywa licytant, którego oferta była w chwili zakończenia przetargu, a zatem po 7 dniach, była najwyższa. Po zakończeniu przetargu komornik za pośrednictwem systemu teleinformatycznego informuje licytantów o wyłonieniu licytanta ofiarującego najwyższą cenę w chwili zakończenia przetargu.