Prawo cywilne
Zmiany w sprawie wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych
Z końcem 30 czerwca 2024 r. wygasa obowiązujące obwieszczenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 22 grudnia 2023 r. w sprawie wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych. Do 30 czerwca 2024 r. obowiązuje aktualna od 1 stycznia 2024 r. wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych, które wynoszą:
- 13,75% w stosunku rocznym – w przypadku transakcji handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym;
- 15,75% w stosunku rocznym – w przypadku transakcji handlowych, w których dłużnikiem nie jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym.
Zmiany w rozporządzeniu w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej
Wejście w życie: 1 czerwca 2024 r.
§ 18 ust. 1 pkt 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej (Dz. U. poz. 1720) otrzymuje nowe brzmienie, zgodnie z którym kwotę pieniężną do własnego dysponowania przez dzieci od 5. roku życia, której wysokość, nie niższą niż 3% kwoty odpowiadającej kwocie, o której mowa w art. 80 ust. 1 pkt 2 ustawy, ustala co miesiąc dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej albo regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej, biorąc pod uwagę zawarte w regulaminie placówki opiekuńczo-wychowawczej albo regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej postanowienia dotyczące ustalania wysokości kwoty pieniężnej do własnego dysponowania przez dzieci; wysokość kwoty pieniężnej do własnego dysponowania przez dzieci powinna być dostosowana do wieku i potrzeb dzieci.
Zawieszenie spłaty kredytu
W okresie od 1 czerwca 2024 r. do dnia 31 sierpnia 2024 r. konsument może skorzystać z możliwości zawieszenia spłaty kredytu w wymiarze 2 miesięcy.
Zawieszenie spłaty w wymiarze 2 miesięcy przysługuje również w okresie od 1 września 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r. Zawieszenie spłaty kredytu w tych okresach przysługuje konsumentowi, w przypadku gdy wartość udzielonego kredytu, o którym mowa w art. 73 ust. 1, nie przekracza 1.200.000 zł oraz
- średnia arytmetyczna wartości RdD w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej (Dz. U. z 2022 r. poz. 2452 oraz z 2024 r. poz. 696) za okres ostatnich trzech miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 5, przekracza 30%, lub
- na dzień złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 5, ma na utrzymaniu co najmniej troje dzieci, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 5 grudnia 2014 r. o Karcie Dużej Rodziny (Dz. U. z 2023 r. poz. 2424), spełniających warunki, o których mowa w art. 4 ust. 2b tej ustawy.
Zmiany w ustawach celem ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości
Wejście w życie: 1 czerwca 2024 r.
Celem zmian jest ograniczanie skutków kradzieży tożsamości oraz zwiększenie ochrony przed nadużyciami wynikającymi z kradzieży danych. Zgodnie z założeniem ustawodawcy przepisy mają ograniczyć skalę zjawiska wyłudzania środków finansowych poprzez zaciąganie umów kredytu, pożyczek bez wiedzy właściciela.
Zmiany obejmują m.in.:
- ustawę z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (Dz. U. z 2022 r. poz. 1799)
Nowelizacja wprowadza do art. 85 § 2a, zgodnie z którym Notariusz przed dokonaniem czynności notarialnej, o której mowa w art. 85a § 1, weryfikuje w sposób, o którym mowa w art. 23j lub art. 23m ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz. U. z 2022 r. poz. 1191 oraz z 2023 r. poz. 497 i 1394), w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL, o którym mowa w art. 23a ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności, zwanym dalej „rejestrem zastrzeżeń numerów PESEL”, czy numer PESEL osoby wskazanej w art. 85a § 1 jest zastrzeżony. Zmiany dotyczą również przypadków, gdy notariusz odmawia dokonania czynności notarialnej;
- ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe
Dodano m.in. art. 105d zgodnie z którym: Bank krajowy, instytucja kredytowa, oddział instytucji kredytowej oraz oddział banku zagranicznego weryfikują w sposób, o którym mowa w art. 23j lub art. 23m ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności, w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL, o którym mowa w art. 23a ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności, zwanym dalej „rejestrem zastrzeżeń numerów PESEL”, czy numer PESEL konsumenta jest zastrzeżony, przed m.in. zawarciem umowy rachunku oszczędnościowego i rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego, kredytu, pożyczki, leasingu.
Bank krajowy i oddział banku zagranicznego przed dokonaniem w placówce przez posiadacza rachunku bankowego, będącego konsumentem, wypłaty gotówkowej z rachunku bankowego, która pojedynczo
albo jako kolejna powoduje, że suma wypłat gotówkowych dokonanych w danym dniu we wszystkich placówkach danego podmiotu przekracza trzykrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207), weryfikują w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL, czy numer PESEL posiadacza rachunku bankowego jest zastrzeżony.
W przypadku zastrzeżenia numeru PESEL bank krajowy i oddział banku zagranicznego wstrzymują wypłatę gotówkową na 12 godzin od momentu złożenia przez posiadacza rachunku bankowego dyspozycji wypłaty gotówkowej, pomimo cofnięcia w tym czasie zastrzeżenia numeru PESEL w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL.
Bank krajowy, instytucja kredytowa, oddział instytucji kredytowej oraz oddział banku zagranicznego zgodnie z nowelizacją nie będą mogły domagać się od konsumenta i jego następców prawnych zaspokojenia roszczenia z tytułu zawarcia umowy ani zbyć wierzytelności powstałej z tej umowy, jeżeli w chwili zawarcia umowy, z której wynika dochodzone roszczenie, numer PESEL tego konsumenta był zastrzeżony w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL.
W przypadku niedostępności systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony jest rejestr zastrzeżeń numerów PESEL, bank krajowy, instytucja kredytowa, oddział instytucji kredytowej oraz oddział banku zagranicznego, po ponownej nieudanej próbie dokonania weryfikacji mogą:
- Odmówić zawarcia umowy do czasu przywrócenia dostępności systemu albo
- Zawrzeć umowę z zachowaniem należytej staranności przy weryfikacji tożsamości konsumenta i udokumentować dokonanie tej weryfikacji.
- ustawę z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne
Wprowadzone zostały zmiany w myśl których dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych jest obowiązany przed wydaniem kopii lub wtórnika karty lub innego urządzenia, służących do identyfikacji abonenta w publicznej sieci telekomunikacyjnej lub ich cyfrowego odwzorowania, do weryfikacji w sposób, o którym mowa w art. 23j lub art. 23m ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz. U. z 2022 r. poz. 1191 oraz z 2023 r. poz. 497 i 1394), w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL, o którym mowa w art. 23a ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności, zwanym dalej „rejestrem zastrzeżeń numerów PESEL”, czy numer PESEL podany przez abonenta będącego osobą fizyczną, o którym mowa w art. 60b ust. 1 pkt 1 lit. b, o ile abonent go podał, jest zastrzeżony.
Dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych odmawia wydania kopii lub wtórnika karty lub innego urządzenia, służących do identyfikacji abonenta w publicznej sieci telekomunikacyjnej lub ich cyfrowego odwzorowania, jeżeli w chwili weryfikacji podany numer PESEL abonenta jest zastrzeżony w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL albo w przypadku niedostępności systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony jest rejestr zastrzeżeń numerów PESEL, o której mowa w art. 23c ust. 5 ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności.
- ustawę z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych
Dostawcy, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 4, 6, 9 i 11, weryfikują w sposób, o którym mowa w art. 23j lub art. 23m ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz. U. z 2022 r. poz. 1191 oraz
z 2023 r. poz. 497 i 1394), w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL, o którym mowa w art. 23a tej ustawy, zwanym dalej „rejestrem zastrzeżeń numerów PESEL”, czy numer PESEL konsumenta jest zastrzeżony, przed zawarciem umowy rachunku płatniczego i kredytu w rachunku płatniczym oraz zmianą umowy kredytu w rachunku płatniczym, w wyniku której następuje zwiększenie zadłużenia.
- ustawę z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim
Kredytodawca przed zawarciem umowy o kredyt konsumencki oraz przed zmianą tej umowy, w wyniku której następuje zwiększenie zadłużenia, weryfikuje w sposób, o którym mowa w art. 23j lub art. 23m ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz. U. z 2022 r. poz. 1191 oraz z 2023 r. poz. 497 i 1394), w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL, o którym mowa w art. 23a tej ustawy, zwanym dalej „rejestrem zastrzeżeń numerów PESEL”, czy numer PESEL konsumenta jest zastrzeżony.
Zgodnie z nowelizacją Kredytodawca nie może domagać się od konsumenta i jego następców prawnych zaspokojenia roszczenia z tytułu zawarcia umowy o kredyt konsumencki ani zbyć wierzytelności powstałej z tej umowy, jeżeli w chwili zawarcia umowy, z której wynika dochodzone roszczenie, numer PESEL konsumenta był zastrzeżony w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL.
Zmiany obejmują również następujące ustawy:
- ustawa z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych;
- ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych;
- ustawa z dnia 14 sierpnia 2020 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw;
- ustawa z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo – kredytowych;
- ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczej i wymianie danych gospodarczych.